SOSYAL OLAY [İng.Social Fact]:


Results for "SOSYAL OLAY [İng.Social Fact]:"

Sociological Dictionary

SOSYAL OLAY [İng.Social Fact]:

(Sociological Dictionary) :
Sosyal olay Sosyolojinin ilgi alanına giren temel kavramlardan birisidir.Sosyal olaya açıklık getirmek isteyen sosyologların başında Durkheim gelir. Durkheim konuyu "The Rules of Sociological Method (1895)" adlı eserinde ele alır. Sosyal olay, her bir sosyal düzen içinde yaşan fertlerin karşısına, onlarındışında ve onlardan bağımsız bir objektif varlık olarak çıkar. Sosyal olayı ferdî şuurla açıklamak mümkün değildir. Sosyal olaylar kollektif şuur ile açıklanmalıdır. Bir sosyal olayın sebebi yine bir başka sosyal olaydır. Sosyal olay ferdî şuurun dışında ve üstündedir. Sosyal olaylar yine sosyal olaylar tarafından açıklanmalidir. Sosyal olay E. Durkheim'e göre kollektif uurun eseri olarak fertlere ferdî şuurların dışında etki yapmakla kalmamakta, ferdî şuurlar üzerinde zorlayıcı ve yneltii bir özellik taşımaktadır. Sosyal olayları birer eşya gibi ele almak gerekir. (Jary, D. and J. 1991)Fertler, bir sosyal olayı kabul ederken veya reddederken kendi iradeleriyle ve muhakemeleriyle hareket etmemektedirler. Fert belirli bir davranışta bulunurken bunun doğru veya yanlış olduğunu düşünmeye ihtiyaç duymamakta, belki de fırsat bulamamaktadır.G. Tarde'a göre ise, sosyal olay devamlı "tekrar" ve "taklik" edilen olaylardır. Taklit ve tekrar sosyal olayı ve tolumu açıklar.E. Durkheim ise, sosyal olay ve toplum gerçeğinin taklidi açıklayabileceği düşüncesindedir. Böylece, konuya G. Tarde'dan farklı bakar.Bir olayın sosyal nitelikte olması için, o olayın genel bir nitelik taşıması gerekir. Ancak, sadece genel olması da yeterli değildir. Meselâ, insanın fizyolojik ihtiyacının karşılaması için yemek yemesi, evlenmesi genel bir olaydır. Ancak yemek yemenin farklı mutfak özelliklerine, âdetlere örflere ve tarzlara göre yerine getirilmesi halinde genel olan olay sosyalleşir. Fertler, kollektif şuura toplumun hafızasına yerleşmiş kural ve şekillere göre pek de fazla hür olmadan uyarlar.Olay ve olgunun birbirine karıştırılarak kullanılması kavram anarşisini arttırmaktadır. (Bkz. Sosyal Olgu)